Dit is het vijfde deel in de serie Zomercursus. Iedere dinsdag en donderdag sleutelt Sprout aan je vaardigheden om na de zomer nooit meer kansen mis te lopen. Lees ook de andere artikelen uit deze serie.
>> Meld je aan voor de Nieuwsbrief van Sprout en ontvang een gratis hotelbon.
Lees ook het boek ‘Lichaamstaal liegt nooit’
Hoofd
Je lichaamshouding is bepalend voor de manier waarop je overkomt. Wil je autoriteit uitstralen, dan sta je rechtop met je schouders naar achteren. Hef je hoofd omhoog en steek je kin iets vooruit.
Wil je juist uitstralen dat je openstaat voor de ander, richt je lichaam dan naar je gesprekspartner, steek je kin niet vooruit maar houd je hoofd een beetje schuin en knik als je gesprekspartner iets vertelt.
Hand
Met je hand kan je meer zeggen dan je wellicht denkt. Aan de manier waarop jij een handdruk geeft kan de ander veel afleiden. Geef je een zacht, slap handje, dan kan de ander denken dat je ook als ondernemer niet zo daadkrachtig bent en een zwak karakter hebt.
Geef daarom een stevige handdruk. Net zo belangrijk als de handdruk zelf is dat je de ander tijdens het handschudden in de ogen kijkt. Kijk je naar de grond dan denkt de ander dat je nerveus of wellicht onbetrouwbaar bent.
Schud ook de hand van de ander niet te lang en uitbundig. Een van de slechtste handdrukken is als je zo vaak schudt dat de hele arm van de ander meedoet. Je kan hiermee overdreven enthousiast en zelf hopeloos overkomen.
Gebruik je handen tijdens een gesprek om af en toe een gebaar te maken, dingen aan te wijzen, maar let op: alleen voor gebaren die je verhaal ondersteunen. Aan je haar frunniken, aan je kleding friemelen of op je nagels bijten komt afleidend en nerveus over.
Houd tijdens een vergadering je handen zoveel mogelijk stil. Mocht je de neiging hebben overal aan te pielen en daarmee anderen af te leiden, ga dan desnoods op je handen zitten.
Oog
Oogcontact houden met je gesprekspartner is ontzettend belangrijk, het geeft de ander het gevoel dat je aandacht voor hem/haar hebt en dat je geïnteresseerd bent in wat diegene te melden heeft. Oogcontact maakt de relatie persoonlijk. Toch kun je er ook heel makkelijk de mist mee ingaan. Iemand constant recht aan blijven kijken kan de ander een onprettig gevoel geven. Het is goed om iemand aan te kijken, maar doe het gedoceerd, kijk ook tijdens het gesprek af en toe naar iets anders. Als je naar iemand luister zou je idealiter 60 procent van de tijd diegene aan moeten kijken.
Ook kun je, in plaats van iemand recht in de ogen te kijken, focussen op het puntje van de neus, dat is iets minder direct en wordt vaak als prettig ervaren. Doe je dit echter te vaak, en kijk je je gesprekspartner nauwelijks aan, dan kun je de indruk wekken verlegen of zelfs oneerlijk te zijn.
Veel knipperen met je ogen kan afleidend werken, als je weinig knippert maak je een zelfverzekerde indruk.
Stem
Een lichaamsaspect waar je misschien niet meteen bij stil staat maar die toch echt invloed heeft op hoe je overkomt op de ander, is je stemgebruik. Je kan in een groep, maar ook één op één, je stemvolume vergroten om daarmee macht en autoriteit uit te stralen. In een discussie is het ook gebruikelijk dat mensen hun stem verheffen en misschien zelfs gaan schreeuwen, maar dat is juist niet goed. In een dergelijke situatie kan je juist imponeren door rustig te praten op een gedempte toon. Hierdoor dwing je anderen aandachtig naar je te luisteren.
Voor mannen geldt dat een laag stemgeluid als meest overtuigend en prettig wordt ervaren.
Benen
Je kan van degene die tegenover je zit veel afleiden van de manier waarop hij zijn benen heeft. Wordt er heftig met de benen of voeten heen en weer gewiebeld, dan is de ander zenuwachtig of gespannen. Wees voorzichtig met het over elkaar kruisen van je benen, je zult snel geneigd zijn met je voeten te gaan wiebelen. Beter is het om alleen je enkels te kruisen en niet je hele been. Ook je voeten naast elkaar op de grond maakt een zelfverzekerde indruk.
Wat je in elk geval nooit moet doen -omdat het opgevat wordt als arrogantie- is je ene been op de knie van je andere te laten rusten, ook wel figuur-4 genoemd.
Als je staat houd dan je benen naast elkaar. Op een been staan, de ene voet voor de andere zetten, het maakt allemaal een onstabiele indruk en dat wil je vermijden.
Gezicht
Je gezicht spreekt boekdelen, is een veelgehoorde uitspraak en hierin schuilt zowel het gevaar als de kansen. Het gevaar is dat al je emoties direct op je gezicht te lezen zijn als je niet in staat bent die gezichtsuitdrukkingen te beheersen. Tijdens een gesprek met een klant is het niet de bedoeling dat je gezicht telkens verraadt hoe jij ergens over denkt. Het is verstandig te proberen je gezichtsuitdrukking onder controle te houden. Niet te snel en te vaak fronsen, dat geeft de ander de indruk dat jij het niet eens bent met wat er wordt gezegd of letterlijk je bedenkingen hebt over de woorden van de ander.
Andersom kost een glimlach je niets en is dit de makkelijkste manier om de ander een prettig gevoel te geven. Als je luistert is een open, ontspannen gezicht, zonder gefronste wenkbrauwen het beste. Continu glimlachen komt onnatuurlijk over.
Let ook op je gezichtsuitdrukking als je geconcentreerd bent of nadenkt, veel mensen hebben dan de neiging om boos of chagrijnig te kijken zonder dat ze zich hiervan bewust zijn. Ontspan je gezichtspieren. Oefenen verschillende gezichtsuitdrukkingen voor de spiegel en leer je zelf ‘neutraal’ en ontspannen te kijken.
Armen
Bungelen ze maar een beetje langs je lijf of heb je ze over elkaar gekruist voor je borst? Ook met je armen kun je zonder woorden veel zeggen. Met je armen gekruist voor je borst geef je een defensieve indruk. Ook kan de ander denken dat je volledig ongeïnteresseerd bent.
Wilde, wijdse gebaren zijn ook niet verstandig. Het kan worden opgevat als over-enthousiasme, onvolwassenheid of juist onzekerheid.
De beste optie is om je armen naast je lichaam te houden waardoor je een zelfverzekerde en ontspannen indruk maakt. Stop je handen nooit in je broekzakken, dat maakt een ongeïnteresseerde indruk.
Spiegelen
Een bijzonder effectieve lichaamshouding in gesprek met een klant is het spiegelen, nadoen wat de ander doet. Mensen die qua gedachte op één lijn liggen en op elkaar afgestemd zijn nemen in veel gevallen automatisch elkaars houding over.
Je kunt de techniek van het spiegelen echter ook bewust toepassen. Als je de houding en bewegingen van je gesprekspartner imiteert, is de kans groot dat die ander het niet merkt. Tegelijkertijd zal hij/zij zich meer bij je op zijn gemak voelen en zul je dus een betere afstemming bereiken. Doe het niet te overdreven, dat bereikt een averechts effect omdat de ander zich nageaapt en niet serieus genomen voelt.