Estland pakt elektrisch rijden groots aan. En omdat het voormalige Oostblokland werkelijk door wil pakken, neemt het automobilisten meteen een sterk argument tégen rijden op stroom uit handen: de beperkte actieradius. Die geldt niet langer als smoes, dankzij een landelijk dekkend netwerk van 165 snelladers. Daarmee heeft Estland een wereldprimeur. De snelladers staan in de bebouwde kom op plaatsen van meer dan vijfduizend inwoners en op de belangrijkste doorgaande wegen. Een volgende lader is nooit meer dan zestig kilometer verwijderd, dus wie dat zou willen, kan de Baltische staat zoemend doorkruisen.
Binnen halfuur accu’s vol
Snelladers verrijzen elders in Europa ook in een aardig tempo. Een elektrische auto heeft in de regel vier tot acht uur nodig om zijn batterijen weer vol te krijgen, maar mits hij daarvoor geschikt is, laadteen snellader hem binnen een halfuur weer op tot tachtig procent van de accucapaciteit. In de praktijk betekent dat: een broodje, een kop koffie en een belletje en je kunt weer honderd kilometer verder.
Powered by Epyon
De Zweedse techniekreus sleepte het contract al in 2011 binnen en zette het afgelopen halfjaar de snelladers en de rest van de laadinfrastructuur neer. Maar nu het mooiste van de deal: in feite is het Epyon Power dat de klus klaarde, de specialist in snelladen waarmee Crijn Bouman in 2005 als Delftse student Industrieel Ontwerp begon, samen met Wouter Smit en Wouter Robers.
Software achter snelladen
Het geheim van snelladen schuilt hem niet zozeer in de hardware, maar in de software. De lader en het batterijmanagement van de auto moeten continu met elkaar communiceren, wil de accu optimaal opgeladen worden. De temperatuur mag bijvoorbeeld niet te snel oplopen, terwijl de nieuwste lithium-ionaccu’s bestaan uit honderden geschakelde cellen, waarvan er geen twee exact gelijk zijn. Elke milliseconde vraagt de snellader aan de accu, hoe voel je je nu? Tegelijkertijd vraagt de snellaadpaal ook het uiterste van het elektriciteitsnetwerk, en ook dat wordt door slimme software in goede banen geleid. Tot slot ontwikkelde Epyon ook de servicelaag, die het beheer van de palen mogelijk maakt, zorgt dat de automobilist wordt herkend en ook de rekening krijgt voor het stroomtanken.
Switch naar zakelijke markt
Aanvankelijk paste de start-up, deel van de eerste lichting ondernemingen waarmee de TU Delft zijn ‘eigen’ incubator Yes!Delft begon, nieuwe inzichten in de nanotechnologie toe op het ontwikkelen van een snellader voor mobiele telefoons. Dat leverde een trits patenten op, maar nog geen product of veelbelovende afzetmarkt. Pas toen Bouman zich op de zakelijke markt ging richten, met een laadpaal voor elektrische voertuigen, kwam zijn bedrijf goed op gang.
Crijn Bouman, Wouter Smit en Wouter Robers in 2008.
Vers kapitaal
In 2008 werd Epyon een maatje te groot voor Yes!Delft en verkaste het met vers kapitaal van SET Venture Partners en Chrysalix naar Rijswijk, waar het nog steeds is gevestigd. In die periode werd ook Philipsveteraan Hans Streng aangetrokken als ceo. In 2010, toen de eerste prototypes van zijn snellader al hun werk deden en de omzet richting het miljoen ging, haalde het nog eens zeven miljoen euro op bij onder meer de investeringstak van het Taiwanese Lite-On. Sinds de automotive industrie erin slaagde standaarden af te spreken voor het laden en snelladen, kon Epyon de sokken erin zetten.
Overname door ABB
Halverwege 2011, de eerste grote contracten in onder meer Noorwegen waren al gesloten, werden Epyon en zijn vijftig medewerkers overgenomen door de Zweden van ABB. “Het was dit of een beursgang”, zei ceo Streng bij die gelegenheid. Op de schouders van een installatie-reus is het goed verder groeien. Epyon hield een ‘status aparte’ binnen ABB, om door te kunnen innoveren met zijn slimme laadtechnologie. Maar voor de naam Epyon betekende het, dat die vanaf begin 2012 in de geschiedenisboekjes is verdwenen.
