Indisch restaurant Blauw heeft ook vestigingen in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. De vestiging in Den Haag is vorig jaar met behulp van crowdfunding geopend. Via Geldvoorelkaar haalde eigenaar Stefan Vreugdenburg binnen twee weken 125.000 euro op voor de verbouwing en inrichting van zijn vierde filiaal – voor Rotterdam had hij al eerder een kwart miljoen opgehaald bij de crowd. Het gold als een van de crowdfundingsuccessen van 2012. Ongeveer 80 geldschieters hebben bedragen van 100 tot 40.000 euro geïnvesteerd in het restaurant aan de Javastraat. Zij leenden het geld voor drie jaar, in vorm van een annuïtaire lening waarover Vreugdenburg maandelijks (10 procent) rente en aflossing betaalde.
Druk met faillissement
Terwijl curator A. Nederhoed werkt aan een mogelijke doorstart van Blauw is directeur Martijn van Schelven namens de crowdfunders ook druk met het op 11 maart uitgesproken faillissement. ‘Formeel bemiddelen we alleen maar bij crowdfunding, maar we hebben een verantwoordelijkheid richting investeerders.’ Blauw is begin vorig jaar gestart en heeft dus al ruwweg eenderde van zijn 36 maandslening afbetaald. ‘We zoeken namens de vereniging van investeerders naar mogelijkheden om hun eventuele verliezen te beperken.’
Deurwaarder
Het faillissement van Blauw is niet aangevraagd door Geldvoorelkaar. De restauranthouder was twee maanden achter met betalen, waarna Geldvoorelkaar het dossier heeft overdragen aan een gerechtsdeurwaarder. ‘Wij zijn op zich bereid om de ondernemers een beetje tegemoet te komen met een betalingsregeling, soms schieten we zelfs een maandje voor als daarover afspraken zijn gemaakt met de ondernemer. De deurwaarder zet er vervolgens meer druk op.’ Overigens kan een crowdfundingplatform in theorie wel faillissement aanvragen namens de investeerders. ‘Maar in dit geval waren we wat ons betreft nog niet in die fase beland,’ zegt Van Schelven.
Crowdfunding = beleggen = risico
Hij wil verder niet ingaan op details van het faillissement, maar begrijpt dat Blauw, als een van de eerste gecrowdfunde ondernemingen van ons land die failliet gaat, opzien baart. ‘En het zal niet de laatste onderneming zijn die ten onder gaat: ondernemen is risico’s nemen, en crowdfunding is beleggen: ook daar horen risico’s bij. Dat vind ik persoonlijk belangrijk om duidelijk te maken ten aanzien van crowdfunding: je kunt wel de vlag uithangen telkens als een ondernemer is gecrowdfund, maar het is pas echt een succes als die lening volledig is afbetaald.’
Afgeschreven
Afgaande op ervaringscijfers uit de VS en gegevens van kredietbewaker Graydon rekent Geldvoorelkaar erop dat op termijn 3 tot 5 procent van de projecten niet in staat zullen zijn hun lening terug te betalen. Met 450 ondernemingen die inmiddels via het platform geld hebben opgehaald, gaat het dan in elk geval om drie handen vol leningen die (deels) zullen moeten worden afgeschreven. ‘Er lopen op dit moment nog meer posten bij de deurwaarder, maar ik denk dat het verhoudingsgewijs enorm meevalt.’
Les geleerd
Heeft Geldvoorelkaar geleerd van de problemen bij Blauw? ‘We hebben Blauw destijds ingedeeld bij de hoogste risicoclassificatie. Er lag een goed businessplan van een ondernemer met visie, er zat een accountant op, er waren mede door de accountant opgestelde cashflowprognoses, een marktverkenning die potentie aantoonde, het restaurant draaide in andere steden goed, en tot aan de New York Times waren de recensies laaiend enthousiast. Ik ben er zelf wezen kijken, onze investeerders ook. Dus als je bedoelt of we het met de kennis van nu zouden toelaten op ons platform? In beginsel wel.’
Strakkere screening
Een strengere toelating van projecten op crowdfundingplatformen zal niet per se leiden tot het uitsluiten van risico’s. Maar, en dat is niet te danken aan het leergeld dat nu wordt betaald met Blauw, Geldvoorelkaar heeft in de loop der tijd de manier van screenen wel wat ‘opgestrakt’, zegt Van Schelven. Begeleiding door een accountant is inmiddels verplicht, Graydon levert sinds ruim een halfjaar credit ratings bij elk voorstel. ‘Van de 100 aanvragen halen 80 het niet, schat ik in. Eigenlijk kijken we bancair naar alle aanvragen. Alleen: waar de bank bij twijfel nee zegt, zeggen wij ja.’
Bekijk hier hoe Vreugdenhil tegen Omroep West vertelt over de crowdfunding van Blauw Den Haag:
