De ontwikkeling van Utomik begon vorig jaar, maar afgelopen maart deed het bedrijf voor het eerst van zich spreken en ging het op zoek naar gebruikers die de dienst willen testen.
Utomik streamt spellen, zoals Spotify muziek streamt, en belooft bij het spelen dezelfde snelheid als bij een regulier gedownload spel. Inmiddels heeft de 20-koppige startup licenties voor 420 spellen, vertelt oprichter Doki Tops. De dienst krijgt van de eerste testgroep van ongeveer 60 man een 9; zo’n 85 procent zou Utomik ook aan anderen aanbevelen. Als alles goed gaat, gaat de dienst eind november live, voor 9,99 dollar per maand.
Amerikaanse holding
Tot op heden ziet het er gunstig uit voor Tops en zijn medeoprichters Mark Schroders, Chris van der Linden, en Rob van Gulik. En ook aan de achterkant van hun bedrijf hebben de heren zich goed voorbereid, door hun bedrijf direct als Amerikaanse holding neer te zetten. Waarom doen zij dat? 
Voordat ze met Utomik begonnen, werkten de oprichters van Utomik samen bij Kalydo, een (b2b-)dienst die gamesbedrijven helpt bij het vanuit de cloud laten spelen van spellen. In die rol merkten zij dat een Amerikaans bedrijf, vooral in de gamesindustrie, de beste optie is.
Utomik is helemaal Amerikaans, zegt Tops. “Eigenlijk is alles opgezet zoals grote Amerikaanse bedrijven het opgezet hebben.” Het intellectuele eigendom van Utomik huist wel in Nederland, evenals de ontwikkelaars. Maar de juridische tak, business development en sales zijn gevestigd in het Californische Palo Alto, waar Tops ook regelmatig bivakkeert.
Er zijn 4 hoofdredenen om een Amerikaans bedrijf op te tuigen, legt Tops uit. En de meeste daarvan hebben te maken met een mogelijke verkoop van het bedrijf. “We moeten aantrekkelijker worden voor het buitenland. De meeste exits gaan naar Amerikaanse of Chinese bedrijven. Ik denk dat het slim is om je bedrijf daar op in te richten.”
1. Fiscaal slim
Ten eerste is het belastingtechnisch handig. “Als je in het buitenland zaken doet en je IP (intellectual property zit in Nederland, dan hoeft iemand die het overkoopt of wil gaan internationaliseren het niet te herstructureren. Ik weet uit ervaring: hoe langer je wacht met het optuigen van zo’n structuur, hoe emoeilijker het wordt om het alsnog zo te krijgen.”
2. Snackable
Een Amerikaanse holding maakt je bedrijf snackable voor Amerikanen, zegt Tops. Als je Amerikaans geld wilt ophalen of een exit wilt, zullen ze dit eisen voordat je überhaupt iets kan doen. Ze willen alleen maar geld stoppen in een entititeit die de volledige controle heeft.”
Dit leverde Utomik overigens wel een nadeel op toen de startup aanklopte bij de overheid voor een innovatieregeling waarbij de overheid zelf geld bijlegt als een investeerder geld steekt in een technologiebedrijf. Het Ministerie van Economische Zaken let daarbij ook op werkgelegenheid in Nederland, en dat bleek een drempel te zijn bij het “Amerikaanse” Utomik.
Maar goed, zegt Tops schouderophalend, “een eventuele exitpartner zal waarschijnlijk toch niet uit Nederland komen”.
3. De markt
Dit is misschien de meest voor de hand liggende afweging. Utomik wil de Amerikaanse markt op, en dan is het ook richting partners zoals de grote gamesbedrijven belangrijk dat je je als Amerikaans bedrijf kunt profileren. “Als die weten dat we een Amerikaanse entiteit zijn, dan helpt dat bij de gesprekken, ze voelen zich daar comfortabeler bij.”
4. Juridisch
Een Amerikaanse entiteit en werken met Amerikaanse advocaten zorgt ervoor dat je contracten net even wat “defensiever en beter” gedaan worden. “Zoals iedereen weet, is de markt in de VS veel meer gebaseerd op suen. Je moet veel meer dingen proactief uitsluiten.”
Hij wijst op het bekende voorschrift van bedrijven die magnetrons maken en die zwart-op-wil melden dat een een kat niet in een magnetron mag worden gestopt. “In Nederland gaan we meer uit van gezond verstand.”
Later
Uiteindelijk is het zo niet veel duurder dan een Nederlands bedrijf runnen. “Als je het later moet doen, dan krijg je pas echt veel fiscale problemen”, waarschuwt Tops.
Is een exit dan het droomdoel van de ondernemers? Tops is er nu niet niet actief mee bezig, zegt hij. Maar: “We willen van Utomik een vet succes bouwen. Je moet iets bouwen dat gaaf is, en dan komt er vanzelf wel iemand langs.”
Kijk, zegt Tops, een bedrijf als Utomik kan zich op 4 manieren ontwikkelen: Je faalt, je kachelt door, je groeit en wordt overgenomen, of je groeit hard en je doet een IPO.
“Als je kijkt naar onze ambities, dan hebben we een vrij extreme strategie: we hebben iets heel unieks in handen. Als dat met een exit beter kan, of met een partner, dan is dat de manier waarop het gaat gebeuren.”
Het droomdoel voor Utomik is nu vooral om eind volgend jaar 400.000 abonnees aan boord te hebben. Tops: “Dan ben ik een heel gelukkig mens.”
