Terwijl Nick Christy werd omringd door videocamera’s en journalisten, gingen de vier finalisten van de afgelopen jaren – Dean Gregory, Scot Frank, Eben Bayer en Igor Kluin – in gesprek met jonge Nederlandse cleantech ondernemers om hun beste adviezen te geven.
Frank en Bayer zijn allebei ook jong gestart en weten welke uitdagingen dat kan meebrengen. Bayer won het half miljoen – destijds 750.000 dollar met de wisselkoers in 2008 – toen hij nog maar 23 was. Nu geeft hij leiding aan 45 mensen. In de beginfase hoeft die leeftijd geen probleem te zijn, merkte hij, integendeel. “Je kunt in de beginfase doen alsof je totaal clueless bent. Mensen vertellen je dan alles. Ik heb zo bij een grote telecommaatschappij gezeten, en de directeur vertelde me alles, van de marges tot materiaalkosten. Die kennis kan ik nog nog steeds gebruiken.”
Gezondheid
Frank had de eerste jaren problemen om zijn work-life balance goed te houden terwijl zijn bedrijf snel groeide. “Het is makkelijk om een workaholic te zijn, want je hebt elke maand harde doelen die je nastreeft”, stelt hij achteraf. “Om dat voor mezelf op te lossen heb ik routines opgebouwd: ik ga elke dag sporten en plan vooruit vakanties in van minimaal twee weken lang. Zo forceer ik mezelf om te relaxen.”
Het hielp hem erg om wetenschappelijke onderzoeken te lezen over gezond worden en bonding met andere mensen. “Daaruit weet ik dat het goed is om elke dag minstens twaalf keer fysiek contact te hebben; een handdruk, schouderklopje of knuffel. Dat helpt je om creatiever te zijn, je gelukkiger te voelen en gezonder te worden. Nu ik dat doe, voel ik me beter en hechter met mijn personeel.”
Persoonlijke groei
In een topbedrijf moet je goed focussen op je eigen rol, stellen de ondernemers. “Je moet uitvinden welke rol je het leukst vindt”, zegt Bayer. “In het begin moet je duizend rollen kunnen spelen, maar hoe groter je bedrijf wordt, hoe kleiner de taken worden.”
Hij heeft in de uitrol van zijn bedrijf veel gehad aan mentoren die hem hielpen. “Dat hoeven geen grootheden te zijn, het moet gewoon iemand zijn die in jou gelooft, los van je bedrijf. Dat kan de man op de hoek zijn die een kroeg heeft opgezet; je kunt ze overal vinden. Het is fijn om zo iemand te hebben aan wie je je milestones kunt laten zien, en die jouw persoonlijke groei ziet en je advies kan geven.”
Verwachtingen
Gregory raadt startups aan on hun eigen verwachtingen goed te managen. “Dat vond ik de grootste uitdaging. Je maakt zoveel mee, daardoor wil je constant rennen en gave dingen doen. Als dan ineens een paar dagen niets gebeurt – een klant belt niet terug, je krijgt iets niet voor elkaar – dan kun je je onzeker gaan voelen. Je moet je daarbij neer kunnen leggen; sommige dingen duren nu eenmaal lang en kun je niet versnellen, ook al gooi je er geld tegenaan. Accepteer dat.”
Focus op wat je echt belangrijk vindt voor je bedrijf, welke problemen jij wilt oplossen, merkt Frank op. “Er komen elke dag wel problemen langs waar jij mee aan de slag kunt, maar bedenk goed welke jij in het komende jaar wilt gaan aanpakken. Je kunt niet alles.” Bayer vult aan: “En verlies je niet in een beeld van waar je volgend jaar wilt staan. Je moet reactief zijn als startup, je model snel kunnen veranderen als blijkt dat die niet werkt.”
Mensen
Goede medewerkers zijn het belangrijkste goed in startups, vinden de vier ondernemers. Frank: “Mensen zijn onderdeel van je omzet, daar moet je tijd in steken. Teambuilding is ontzettend belangrijk; neem ze mee naar een andere setting. Dat hoeft echt niet veel geld te kosten: ga hiken of kamperen.”
Goed personeel haal je uit je netwerk. Eén van Bayers eerste werknemers was een imker, waarvan een vriend had gezegd ‘this guy is great’. “Ik geloof erin als iemand dat tegen me zegt. Dan laten we zo iemand meedraaien om te zien of het klikt, en intussen trainen we hem in he bedrijf. Hij draaide eerst een dag per maand mee, en de maanden daarna steeds een beetje meer. Het duurde een halfjaar voor hij in dienst kwam. Dat kost tijd, maar een goed team is zo belangrijk in een startup. Op deze manier hebben wij de eerste vijftien mensen aangenomen.”
Het netwerk waar je ‘trusted people’ uit kunt halen, is daarom erg belangrijk, meent ook Gregory. “Ik heb altijd veel genetwerkt en mensen uit mijn netwerk geholpen als dat nodig was. Dat is leuk om te doen, omdat je eens een tijdje kunt denken over andermans problemen, en die mensen helpen jou ook graag. Zij kennen bijvoorbeeld nog wel een goede accountant als je die zoekt. Wat je voor anderen doet, krijg je drievoudig terug.”
De bijeekomst met de vier oud-winnaars werd georganiseerd door de Kairos Society, tijdens festival Picnic.