Het zijn 2 totaal verschillende bedrijven, maar allebei maakten ze dit jaar in binnen- en buitenland de tongen los en ontgroeiden ze het stadium van interessante startup: Airbnb en Uber. Wie van de 2 is de ultieme winnaar van 2014, wie had de meeste impact? Een vergelijking in 15 categorieën:
Geografische dominantie
Airbnb geeft aan dat het momenteel actief is in meer dan 34.000 steden in meer dan 190 landen. Aan het einde van 2013 was Airbnb actief in 175 landen, waar het in totaal 550.000 verschillende plekken aanbood om te overnachten. Dat laatste aantal is dit jaar weer flink gestegen, naar meer dan 800.000 accomodaties. De cijfers van Uber blijven op dit vlak nog behoorlijk achter bij Airbnb, maar het maakt wel een inhaalslag; het bedrijf is op dit moment actief in bijna 250 steden steden in 53 landen. Eind vorig jaar kon je een Uber-taxi bestellen in 66 steden in 24 verschillende landen. Uber is dit jaar dus ruim verdubbeld in omvang, terwijl Airbnb met kleinere stapjes verrder groeit. Maar Airbnb beslaat nog steeds een groter geografisch gebied.
Winnaar: Airbnb
Omzet, of de benadering daarvan
Het is lastig om een goed (en: compleet) beeld te krijgen over de omzetten van Airbnb en Uber. Er doen enkele getallen de ronde, maar deze cijfers zijn niet te checken of gokwerk. Volgens de Wall Street Journal behaalde Airbnb over 2013 bijvoorbeeld een omzet van 250 miljoen dollar. Het is onduidelijk of het hier gaat om netto omzet. Tegenover Sprout (achter inlog) vertelden de oprichters dat er jaarlijks 1 miljard dollar aan commissie-inkomsten worden gegenereerd. Dit is de bruto omzet, ofwel de totale zak met geld die rondgaat op het platform. Airbnb pakt een fee van 3 procent aan de kant van de gastheer en tussen de 6 en 12 procent van de persoon die de kamer boekt.
Ook Uber blijft vaag over omzetcijfers. Het zegt dat de getallen iedere 6 maanden verdubbelen – geen onaardige prestatie natuurlijk – maar over de concrete getallen blijft het stil. Uit verschillende gelekte presentaties komt het beeld naar voren dat Uber in 2013 op een omzet van 213 miljoen dollar uitkwam. In het geval van het taxi-bedrijf gaat het om de netto-omzet, dus het geld dat overblijft nadat Uber een stuk van de taart heeft genomen. Maar de bruto omzet zou eind 2013 ook op ongeveer 1 miljard dollar liggen. Ervan uitgaande dat beide bedrijven in 2014 evenveel zijn gegroeid, gaat de omzet van Airbnb en Uber gelijk op. Maar het blijft gissen.
Winnaar: onbeslist
Hoeveelheid zoekopdrachten
Wereldwijd is er in 2014 via de zoekmachine van Google meer gezocht naar Airbnb dan naar Uber. Google geeft Airbnb een gemiddelde van 51, terwijl Uber gemiddeld tot 39 komt (mobiele gebruikers klikken hier):
Winnaar: Airbnb
Indrukwekkende investeerders
Begin augustus sloot Airbnb een nieuwe investeringsronde waarbij het bedrijf 475 miljoen dollar ophaalde, onder andere van Sequoia Capital en Andreessen Horrowitz. Deze investeerders waren niet nieuw voor Airbnb, allebei stopten ze al eerder geld in het deelplatform. Sequoia investeerde eerder bijvoorbeeld in berichtendienst Whatsapp, terwijl Andreessen Horrowitz bijvoorbeeld Twitter en Facebook steunde bij hun snelle groei.
De financierders van Airbnb mogen indrukwekkend zijn, desondanks wint Uber deze ronde met vlag en wimpel. In juni van dit jaar haalde het bedrijf bijvoorbeeld 1,2 miljard dollar aan nieuw kapitaal op, onder andere van Fidelity Investments, Blackrock en Google Ventures. Daar bleef het niet bij dit jaar voor de taxi-applicatie, want begin december werd nog eens 1,2 miljard opgehaald en half december werd bekend dat de Chinese internetgigant Baidu, onder meer eigenaar van de grootste zoekmachine van China, een belang heeft genomen in Uber. De omvang van de investering is niet bekend gemaakt, maar volgens Bloomberg zou het gaan om 600 miljoen dollar.
Winnaar: Uber
Winnaar: Uber
De huidige waardering
Na de recente financiering van 1,2 miljard dollar wordt Uber gewaardeerd op zo’n 40 miljard dollar – en dan is de Chinese investering van naar schatting 600 miljoen dollar nog niet eens meegerekend. De bijna 800 miljoen dollar aan investeringen die Airbnb de afgelopen jaren heeft verzameld, zorgden in april van dit jaar voor een waardering van zo’n 10 miljard dollar. Maar in oktober werd bekend dat het deelplatform zijn medewerkers de kans wil geven een deel van hun aandelen in het bedrijf te verkopen. Onder de voorwaarden van die deal zou de waarde van Airbn op 13 miljard dollar uitkomen. Dat is meer dan Wyndham Worldwide en Hyatt Hotels, 2 van de grootste hotelketens die aan de beurs zijn genoteerd, zo wordt door Amerikaanse media steeds fijntjes opgemerkt.
Winnaar: Uber
Aantal app-downloads
Om te weten welke van de 2 bedrijven de populairste apps hebben, werpen we een blik op de downloads op Android – het mobiele besturingssysteem met het grootste wereldwijde marktaandeel. De applicatie van Airbnb voor het Android-besturingssysteem is volgens Google tussen de 1 en 5 miljoen keer gedownload. De app van Uber zit een categorie hoger: de toepassing is tussen de 5 en 10 miljoen keer gedownload door Android-gebruikers. De iTunes-store van Apple geeft geen absolute downloadaantallen, maar als je kijkt naar de rankings van app-analytics-bedrijf Distimo, zie je dat Uber daar in ieder geval hoger dan Airbnb in de toplijsten met downloads voor Apple’s iOS staat.
Winnaar: Uber
Positie in de deeleconomie
Het televisieprogramma Tegenlicht schaarde zowel Airbnb als Uber dit jaar onder de noemer deeleconomie, maar het is de vraag of dit volledig terecht is. Er is geen officiële definitie van de trend/term, maar het woord ‘deel’ geeft wel aan dat er iets te delen is binnen de deeleconomie. Een flinke lading nieuwe bedrijven, waaronder ook het Nederlandse Snappcar, faciliteert dit en zorgt er dus voor dat mensen via hun platform hun bezittingen met anderen kunnen delen. Airbnb laat iedereen bijvoorbeeld zijn of haar woning delen met anderen. En Uber? Dat bedrijf zorgt er in eerste instantie voor dat taxichauffeurs via een smartphone-app in contact komen met mogelijke klanten. Deeleconomie? Nou, nee. Daarnaast heeft Uber ook de dienst Uberpop, waar iedereen met een auto zich kan aanbieden als taxichauffeur. Het komt al iets dichter in de buurt van delen, maar het blijft een taxirit en geen autorit die sowieso gemaakt zou worden. Dus: geen deeleconomie, zo concludeerde hoogleraar innovatiestudies Koen Frenken en promovendus Toon Meelen eerder dit jaar.
Winnaar: Airbnb
Nederlandse invloed
Zit er nog een Nederlands tintje aan de successen van Airbnb en Uber? Jazeker. Landgenoot Dennis Goedebuure (rechtsonder op de foto) is sinds oktober 2012 head of global SEO bij Airbnb, terwijl app-ontwikkelaar Jelle Prins al sinds 2009 invloed uitoefent bij Uber. Maar Uber wint deze categorie, omdat het recentelijk het team van Prins overnam en de app van het taxibedrijf daarmee Made in Holland is. De opdrachten waar zijn team aan werkt zijn volgens Prins ‘heel groot en zullen heel veel impact hebben’, zo vertelde hij tegen Sprout. Dan gaat het bijvoorbeeld om de integratie van de app met andere diensten zoals Spotify. Prins: ‘Over de samenwerking met de Amerikanen had ik misschien wat vooroordelen, maar het zijn fantastische mensen. Ik heb in een paar weken in San Francisco ontzettend veel vrienden gemaakt.’
Winnaar: Uber
Aantal keer verboden
De trend van het verbieden begon met Airbnb, dat in 2013 te horen kreeg van het Hof in Amsterdam dat het meerendeel van de woningen in de Nederlandse hoofdstad niet verhuurd mocht worden op hun platform. Verboden! Illegaal! Het overkwam het bedrijf bijvoorbeeld ook in New York. Dit jaar zorgde de gemeente Amsterdam ervoor dat Airbnb weer gewoon is toegestaan, maar dan wel onder bepaalde voorwaarden. Uber wint deze categorie ondertussen glansrijk, want er lijkt geen dag voorbij te gaan of de taxi-dienst wordt wel ergens verboden. In de meeste gevallen gaat het dan om Uberpop, de dienst van Uber waarbij iedereen met een auto als taxichauffeur kan werken. NU.nl zette alle locaties op de kaart waar Uber illegaal is verklaard of nog voor de rechter staat.
Winnaar: Uber
Marketingacties
Omstreden zijn, is ook een soort marketing, je kan het echter niet vergelijken met bewuste marketingacties. Uber lijkt als bedrijf de guerilla-tactiek te hanteren, Airbnb is wellicht wat netter, maar beide proberen ze af en toe op een leuke manier de aandacht van het publiek te trekken. Zo wilde Uber in juli van dit jaar ijsjes gaan bezorgen in Nederland, met behulp van fietskoeriers en andere bezorgdiensten. De actie werd afgeblazen, in verband met de vliegramp met MH17. Daar kon Uber natuurlijk niets aan doen, maar toch wint Airbnb deze categorie. Het bedrijf denkt grootser, het kondigde bijvoorbeeld een samenwerking met luchtvaartmaatschappij KLM aan. Samen boden de twee bedrijven op het deelplatform een volledig vliegtuig als appartement aan (zie foto onder). In november konden 3 mensen een overnachting in het vliegtuig winnen.
Winnaar: Airbnb
Aantal medewerkers & banen
Zowel Airbnb als Uber schermen met flinke aantallen als gevraagd wordt naar het aantal banen dat ze hebben gecreërd. Uber-ceo Travis Kalanick stelde in juni van dit jaar dat zijn bedrijf verantwoordelijk is voor 20.000 nieuwe banen per maand, in september was dit aantal volgens hem gegroeid naar 50.000 per maand. Airbnb stelt heuse economic impact studies samen. Vorig jaar deed het onderzoek naar de gevolgen voor Amsterdam en toen bleek dat toeristen die via Airbnb onze hoofdstad bezoeken langer blijven en meer geld uitgeven – al is niet iedereen het ermee eens dat zo banen worden gecreërd. Er is geen duidelijk overzicht beschikbaar over het aantal medewerkers dat op de loonlijst staat van beide bedrijven, maar een blik op de LinkedIn-bedrijfspagina’s geeft een kleine indruk. We zien dat er wereldwijd ruim 2.000 mensen zeggen te werken voor Airbnb, tegenover meer dan 3.000 voor Uber.
Winnaar: Uber
Overnames
Zelfstandig groeien? Het kan, zo bewijzen Airbnb en Uber. Geen van beide zijn het fanatieke overnamemachines. Uber heeft geen overnames gedaan dit jaar en ook niet in voorgaande jaren trouwens. Er zijn alleen geruchten geweest dat Google interesse zou hebben in de taxi-dienst, maar daar is weinig meer van vernomen. Airbnb kocht één bedrijf in 2014, de kleine startup Pencil Labs. Het bedrijf heeft een plannings-applicatie ontwikkeld die nooit echt van de grond is gekomen. De vorige keer dat Airbnb een overname deed was 2012. In dat jaar was het bedrijf fanatiek aan het kopen, het nam in totaal 5 bedrijfjes over.
Winnaar: Airbnb
De media-aandacht…
Deze categorie had ook ‘meeste #ophef’ kunnen heten. Met een straatlengte voorsprong wint Uber het hier van Airbnb, maar dan in negatieve zin. Dat gebeurde vooral nadat in november uitlekte hoe een Uber-directeur suggereerde om dirt over een journalist naar boven te halen en vervolgens tegen haar te gebruiken. De media sprongen bovenop de #ophef en publiceerden verhalen als ‘The ten worst Uber horror stories‘ en ‘Is Uber the worst company in Silicon Valley?‘, terwijl sommige journalisten zelfs bekendmaakten dat ze de Uber-app van hun telefoon hadden verwijderd. San Francisco Magazine publiceerde een uitgebreid profiel over Uber-ceo Travis Kalanick, waarin wordt geschetst hoe hij gefrustreerd raakte van regels – en zich daar verolgens niets meer van aantrok. De laatste tijd is Uber weer in het nieuws door nieuwe verboden, maar ook omdat een chauffeur van het bedrijf in India werd opgepakt voor verkrachting. Uber maakte dit jaar vaker excuses dan Airbnb. Maar die categorie hebben we maar achterwege gelaten.
1/ Emil’s comments at the recent dinner party were terrible and do not represent the company.
— travis kalanick (@travisk) 18 november 2014
Winnaar: Airbnb
De inrichting van het kantoor
Hoe cooler het Amerikaanse bedrijf, hoe cooler de werkplek, zo blijkt meestal. Dus last but not least: een vergelijking tussen recent geopende kantoren van Airbnb en Uber. De eerste maakte in 2014 de oversteek naar Ierland, waar het een plekje vond in het Ierse Dublin. De inrichting daar is deels geïnspireerd op een Ierse pub, daarnaast zijn er enkele ouderwetse telefooncellen (zie foto onder) te vinden in het gebouw – gewoon, omdat het leuk staat. Uber heeft nog geen kantoor aan deze kant van de oceaan, maar kreeg dit jaar wel een nieuwe ruimte in San Francisco. Het ziet er strak uit, maar ook een beetje sober. Een glijbaan is er niet te vinden, laat staan een Ierse telefooncel.
Winnaar: Airbnb
De winnaar van 2014?
Airbnb – Uber: 7 – 7. De verlenging vindt in 2015 plaats.
Rob van Leeuwen/MT