Het huidige noodpakket, dat op 17 maart werd aangekondigd, loopt af op 1 juni. Met het eerste noodpakket werden bijna één op de vijf werkenden (1,8 miljoen mensen) ondersteund. Dat pakket wordt nu met drie maanden verlengd. Het nieuwe steunpakket is ‘meer gericht’, zegt het kabinet, en heeft gewijzigde voorwaarden. Het doel blijft zoveel mogelijk behoud van banen, al wordt de ontslagboete in de NOW-regeling geschrapt.
Dit zijn de belangrijkste wijzigingen:
1. Extra (maar nog steeds te weinig) noodkrediet voor startups
De Corona Overbruggingslening (COL) krijgt vanwege het grote aantal ingediende aanvragen een tweede tranche van 150 miljoen euro. Via deze regeling worden leningen tussen de 50.000 euro en 2 miljoen euro verstrekt. Met de uitbreiding komt de COL-regeling op een totaalbedrag van 250 miljoen euro, nog altijd veel minder dan de ruim 500 miljoen euro die tot en met woensdag door 1400 bedrijven was aangevraagd.
Logischerwijs vindt de Dutch Startup Association (DSA) de aanvulling van 150 miljoen euro veel te weinig, laat de brancheorganisatie weten in een brief aan staatssecretaris Keijzer en minister Wiebes. ‘Hoewel goed nieuws dat het kabinet de regeling aanvult, zal een flink deel daarvan moeten worden gebruikt om het tekort op de vorige regeling in te lopen. Het restant zal niet genoeg zijn voor de in startups die aanmerking komen in de komende drie maanden.’
Dutch Startup Association schat dat er in totaal ongeveer 400 miljoen nodig zal zijn.
Naast de uitbreiding van de COL worden de coronamodules van bestaande regelingen verlengd: de Borgstelling Midden- en Kleinbedrijf-regeling (BMKB) en de Garantie Ondernemingsfinanciering-regeling (GO), de nieuwe Klein Krediet Corona-garantieregeling (KKC) en het verhoogde budget van de SEED Capital-regeling
Lees ook: Startups vragen voor 630 miljoen noodkredieten aan, ruim drie keer zoveel als er beschikbaar is
2. TOGS wordt ‘Tegemoetkoming Vaste Lasten MKB’
Mkb-bedrijven tot 250 medewerkers die rechtstreeks worden geraakt door de coronacrisis – denk aan horeca, recreatie, evenementen, kermissen, podia en theaters – krijgen maximaal 20.000 euro voor vaste lasten.
In tegenstelling tot de oorspronkelijke TOGS-regeling is het steunbedrag nu afhankelijk van de omvang van het bedrijf, de hoogte van de vaste kosten en de hoogte van het omzetverlies (minimaal 20 procent). In de eerdere versie van de regeling ging het standaard om een bedrag van 4.000 euro, maar dat was voor sommige bedrijven (veel) te weinig, of juist te veel.
Het steungeld komt bovenop de tegemoetkoming loonkosten (NOW). Er is 1 miljard euro beschikbaar als tegemoetkoming voor deze ondernemingen, waar meer dan 800.000 mensen werken.
3. Verlenging NOW-regeling, ontslagboete verdwijnt
Ondernemers die minstens 20 procent omzetverlies verwachten, kunnen vanaf 6 juli een beroep doen op een tweede ronde van de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Die tegemoetkoming in de loonkosten voor juni, juli en augustus kunnen zij weer aanvragen bij het UWV.
De vaste (forfaitaire) opslag, bijvoorbeeld voor het vergoeden van flexwerkers, wordt verhoogd van 30 naar 40 procent. De referentiemaand voor de loonsom wordt maart 2020. Daarnaast wordt in de al lopende NOW-regeling maart ook als uitgangspunt genomen als de loonsom in de maanden maart-mei hoger is dan in januari-maart. Dit is van belang voor seizoensgebonden bedrijven.
Bedrijven die de NOW gebruiken, mogen over dit jaar geen winstuitkering aan aandeelhouders doen, geen bonussen aan het bestuur en de directie uitkeren en geen eigen aandelen inkopen.
De Dutch Startup Association vreest dat startups en scaleups buiten de boot blijven vallen voor de NOW-regeling, omdat omzetverlies ten opzichte van 2019 het vereiste blijft. ‘Dat is een slechte maatstaf voor snelgroeiende bedrijven’, hamert DSA er nog maar eens in. ‘Wederom is de mogelijkheid gemist om belangrijke banen en daarmee bedrijven te behouden die op hun beurt weer tot meer innovatie, economische groei en nieuwe banen hadden kunnen leiden.’
De boete bij ontslag om bedrijfseconomische reden verdwijnt. (Ondernemers moeten bij ontslag nog wel de loonkostensubsidie zelf terugbetalen). Bedrijven moeten wel verklaren dat zij overleggen met vakbonden wanneer zij voor meer dan twintig medewerkers ontslag willen aanvragen. Dit sluit aan bij de regelgeving rondom collectief ontslag. De de wettelijke bescherming bij ontslag blijft gewoon van kracht.
Ondernemersvereniging ONL is blij met het verdwijnen van de ‘contraproductieve’ ontslagboete. ‘Door de boete lieten veel ondernemers de regeling links liggen’, zegt ONL-voorzitter Hans Biesheuvel, ‘omdat zij inschatten dat het bedrijfseconomisch onvermijdelijk was dat zij personeel moesten ontslaan. Nu blijkt dat de coronacrisis langer gaat duren, moeten bedrijven kunnen reorganiseren zodat banen elders in het bedrijf behouden blijven.’
ONL ziet naar eigen zeggen het liefst dat ontslagen vermeden worden, ‘maar het eerlijke en realistische beeld is anders’. Uit een peiling van het ONL ondernemerspanel bleek dat 44 procent van de ondernemers zijn bedrijf moet reorganiseren om het hoofd boven water te houden. ONL: ‘Bedrijven moeten nu in hun kosten kunnen snijden zodat zij overleven en een deel van de werkgelegenheid behouden blijft.’
Vakbond CNV spreekt in een eerste reactie van ‘een subsidie op massaontslag’, en ‘een mokerslag voor onze leden’. Faillissementen komen er sowieso, beaamt CNV-voorzitter Piet Fortuyn in Trouw. ‘En ja, ook dan verliezen mensen hun baan. Maar zonder boete voorspel ik nu direct een big bang aan ontslagen.’
Werkgevers die de NOW aanvragen, worden verplicht om hun werknemers te stimuleren om aan bij- en omscholing te doen. Ter ondersteuning van initiatieven van sociale partners trekt het kabinet daarvoor 50 miljoen euro uit via het crisisprogramma NL leert door. Daarmee kunnen mensen vanaf juli kosteloos online scholing en ontwikkeladviezen volgen ‘om zich aan te passen aan de nieuwe economische situatie’.
4. Verlenging belastingmaatregelen
De periode waarin getroffen ondernemers belastinguitstel kunnen aanvragen, wordt verlengd tot 1 september 2020. Eventuele verzuimboetes voor het niet op tijd betalen, hoeven niet te worden voldaan. De belastingrente en invorderingsrente voor alle belastingmiddelen zijn tot 1 oktober 2020 verlaagd naar 0,01 procent. Ook andere belastingmaatregelen, zoals een versoepeling van het urencriterium voor zzp’ers en de betaalpauze voor hypotheekverplichtingen, worden tot 1 september 2020 verlengd.
Ondernemers krijgen bij de eerste aanvraag direct drie maanden uitstel van betaling. Voor die drie maanden hoeven ze maar één keer een verzoek in te dienen (voor uitstel van alle belastingsoorten). Ondernemers kunnen ook voor een langere periode dan drie maanden uitstel aanvragen. Daarbij is van belang dat zoveel mogelijk geld dan ook echt in de bedrijven blijft. Ondernemers die langer dan drie maanden uitstel vragen, moeten daarom verklaren dat ze geen dividenden en bonussen uitkeren, of eigen aandelen inkopen.
Lees ook: Accountant vreest chaos bij terugbetalen uitgestelde belasting ondernemers
5. Meer eisen aan hulp voor zelfstandigen
De TOZO-regeling voor zelfstandigen wordt verlengd, maar het inkomen van de partner telt voortaan mee. Dit betekent dat alleen huishoudens met een inkomen onder het sociaal minimum aanspraak kunnen maken op een tegemoetkoming in het levensonderhoud. De regeling vult nu tot eind augustus 2020 het inkomen aan tot het sociaal minimum (en hoeft niet te worden terugbetaald).
Daarnaast kunnen zelfstandige ondernemers een beroep blijven doen op een lening (van maximaal 10.157 euro). Zelfstandig ondernemers wordt in de verlengde regeling gevraagd om te verklaren dat er bij hun bedrijf geen sprake is van surseance van betaling of dat het bedrijf in een staat van faillissement verkeert.
Ministers Wiebes, Hoekstra en Koolmees maakten de nieuwe noodsteun woensdag bekend tijdens deze persconferentie:
