Bij wijze van experiment stelde Rheingans (foto rechtsonder) eind 2017 de 5-urige werkdag in bij zijn reclamebureau. Iedereen werkt er nu van 8 uur ‘s ochtends tot 1 uur ‘s middags. De ondernemer was geïnspireerd door het boek The Five-Hour Workday van Stephan Aarstol en wilde weleens weten of je al het werk dat je gewoonlijk in 8 uur afmaakt ook in 5 uur kunt proppen, met als beloning: meer vrije tijd. Had ‘ie ook wel nodig, want Rheingans heeft kinderen, vele vrienden en talloze hobby’s.
Business Insider besloot de Duitse ondernemer onlangs op te zoeken en concludeerde dat het experiment geslaagd was. Medewerkers blijken tevreden te zijn omdat ze extra tijd overhouden, en nog veel belangrijker: er worden minder fouten gemaakt op de werkvloer. “Uit mijn eigen ervaring is gebleken dat niets beter wordt naarmate je langer werkt”, stelde Rheingans aan Business Insider. “Neem softwareontwikkeling: je gaat meer fouten maken en moet deze corrigeren, wat uiteindelijk meer tijd kost dan wanneer je korter, maar zeer geconcentreerd werkt.”
Concentratie
Maar hoe kan zoiets eigenlijk? Werk waar je gewoonlijk 8 uur over doet, kun je toch niet opeens in 5 uur proppen? Toch wel, als je naar het voorbeeld van de Duitse ondernemer kijkt. Hij is niet de enige. Ook bedrijven in Zweden hebben met wisselend succes geëxperimenteerd met een kortere werkweek; doorgaans eentje van 6 uren per dag.
De truc zit hem erin dat je op de werkvloer 5 – of 6 – uur lang volledig geconcentreerd werkt. Tijd om bij te praten met collega’s beperkt zich hierdoor tot korte gesprekken aan de koffie-automaat. Social media of persoonlijke telefoongesprekken op de werkvloer zijn uit den boze. Het idee is dus echt dat je 5 uur knalt en dan vrij bent.
Parkinson’s Law
Het valt allemaal te verklaren met de zogeheten wet van Parkinson, ook wel Parkinson’s Law. Deze theorie uit 1957 stelt dat “werk uitdijt naar de beschikbare tijd”. Geef je iemand dus 8 uur voor een klus, dan zal diegene er al snel 8 uur over doen. Geef je dezelfde persoon 5 uur, dan zal de medewerker hetzelfde werk in 5 uur doen. De werknemer zal harder en efficiënter te werk gaan.
Zoals gezegd, hadden de eerdere experimenten in Zweden een wisselend succes. Een kortere werkdag kan leiden tot minder stress bij werknemers, een lager ziekteverzuim en efficiënter en preciezer werk. Het nadeel, zo ondervonden sommige kritische werknemers, is dat het er minder gezellig door wordt op de werkvloer. Bijpraten met je collega’s kun je pas na werktijd doen. Stel dat je dit als innovatieve organisatie wil toepassen, dan is het verstandig om van tevoren te bedenken wat binnen jullie cultuur zwaarder weegt: efficiëntie en vrijheid, of een gezellige werkvloer.
