Maandag blogde ik over de vraag of een werkgever je kan verplichten een smartphone aan te schaffen. Daarop kreeg ik een paar vervolgvragen, met name over WhatsApp dat in het mkb en onderwijs veel gebruikt wordt voor werkoverleg en andere zakelijke communicatie. Mensen ‘moeten’ dan hun 06 doorgeven, of dat wordt gewoon in de groep gezet en daarna kan iedereen het zien en met iedereen overleggen. Aangenomen dat je een smartphone hebt en WhatsApp al gebruikt, in hoeverre kun je daar dan nog nee tegen zeggen?
Het installeren van WhatsApp is praktisch gezien weinig gedoe en vergt niet veel van je telefoon, dus daar heb je alleen je privacy-argument nog over. Dat zei ik maandag. En dat geldt natuurlijk des te meer als je WhatsApp al hebt en gebruikt om te chatten – dan vind je de privacyzorgen rond WhatsApp dus kennelijk niet onoverkomelijk, en waarom zou dat bij je werkgever daar dan ineens wél een probleem moeten zijn?
Het enige argument dat ik dan nog overhoud, is dat je niet wil dat je privé 06 nummer bij collega’s terecht komt. Allereerst omdat ze je dan voor werkdingen gaan appen buiten werktijd, en niet iedereen stelt daar prijs op. En ten tweede omdat ze dan misschien dat privénummer voor niet-werkgerelateerde dingen gaan gebruiken, zoals de babbelgroep of gewoon “hee Wim kun jij zaterdag helpen verhuizen je woont in m’n buurt” wat je misschien niet wilt.
De werkgever moet in principe zorgen voor de gereedschappen, waaronder ook de communicatiemiddelen als communicatie op afstand deel van je werk is. Dus als de werkgever wil dat jij in een groepsapp chat, dan moet hij zorgen voor een smartphone met groepsapp. Maar als het gebruikelijk is dat mensen dat zelf meenemen (zoals de chefkok met zijn messenset) dan mag de werkgever verlangen dat een goed werknemer zijn smartphone meeneemt en de chatapplicatie aanslingert voor het werk. Gezien de dekkingsgraad van WhatsApp in Nederland vind ik het lastig daar wat tegenin te brengen.
Wel is het zo dat de collega’s dan netjes en alleen werkgerelateerd je 06-nummer mogen gebruiken. Buiten werktijd je benaderen mag alleen wanneer het überhaupt gerechtvaardigd is dat je buiten werktijd wordt benaderd (zouden ze je ook op je vaste lijn bellen?). Dat hangt af van je branche – is er een vergoeding voor overwerk, zijn er piketdiensten, heb je flexibele uren en ga zo maar door.
Collega’s benaderen voor privézaken is een stuk lastiger. Enerzijds, dat is iets dat gebeurt (ook in de kantine kan Hans Wim vragen om te verhuizen, of hij stuurt een groepsmail naar alle kantooradressen). Anderzijds is dat nummer wel net iets meer privé dan de werkcommunicatiemiddelen. Als werkgever heb je dan een zorgplicht (ook vanuit de AVG, maar vooral vanuit goed werkgeverschap) dat die 06-nummers niet zomaar worden misbruikt. Ik zou dus zeggen dat een werkgever op klachten “ik krijg privéberichten van collega’s” moet ageren, en bij voorkeur dit vooraf al verbieden in zijn social media reglement.