Het gaat uitstekend met Victor van Tol, mede-oprichter en ceo van Snappcar. Hij ziet er afgetraind uit, praat in marstempo en houdt nauwelijks in als hij op zijn telefoon intussen wat mails en appjes afhandelt.
Ook in het bijna afgelopen zesde jaar van het platform waarmee particulieren hun auto kunnen delen, zat de groei er goed in. Het aantal gebruikers in de vier landen waar Snappcar actief is, nadert het half miljoen. Zij hadden beschikking over rond de vijftigduizend auto’s en in een stad als Amsterdam gaat Snappcar in 2018 op weg naar break-even. Verdere hoogtepunten in het voorbije jaar: het aantrekken van de Franse autoverhuurder Europcar als investeerder en de overname van de Duitse equivalent Tamyca.
Ik moet eerlijk toegeven dat ik er voor mijn gezin niet altijd was
“Daaraan hadden we vanaf medio 2016 gewerkt”, zegt Van Tol. “Het vinden en selecteren van de beste nieuwe aandeelhouder en het voorbereiden van die overname leverden me een dubbele dagtaak op, doordat ik in het bedrijf verantwoordelijk ben voor de M&A en financiering. Daar ging ik, zoals met alles, met een soort militaire discipline tegenaan. Ik moet eerlijk toegeven dat ik er voor mijn gezin niet altijd was, ook al was ik fysiek wel aanwezig. Maar ik voelde me topfit, ook doordat ik zes dagen per week sportte.”
Tumor als een appel
Tot zover de eerste helft van het jaar van Van Tol. De tweede helft maakte 2017 tot een annus horribilis voor de vader van twee jonge kinderen. Een goede vriend was geveld door kanker en dat had Van Tol aan het denken gezet: hij boekte een prescan, zo’n dagje helemaal doorgelicht worden waar Duitse aanbieders volop voor adverteren. “Natuurlijk kende ik de bezwaren daartegen en snap ik dat de uitslag je soms onnodig ongerust kan maken. Maar alles afwegende had ik toch een afspraak gemaakt in mei, ervan uitgaande dat de investeringsronde en acquisitie dan achter de rug zouden zijn.”
Ik had totaal geen rekening gehouden met de uitslag
De uitslag kwam hard aan: een tumor ter grootte van een appel had zich genesteld tussen Van Tols rechterlong en zijn hart. “Daar had ik totaal geen rekening mee gehouden. Ik kan niet zeggen dat mijn wereld instortte, al had ik wel een paar uur nodig om bij te komen. Maar ik bleek ook wat zo’n schokkend bericht betreft toch vooral een ondernemer: ondernemen is geen eindeloze succesrit, het is omgaan met tegenslagen. Zo heb ik dit ook benaderd.”
Strakke planning
Tijdens de rit van Duitsland naar huis wist Van Tol zich te herpakken. “Ik heb mijn vrouw daardoor redelijk zakelijk kunnen vertellen over de uitslag en wat me te doen stond. Zij kan goed meegaan in de emoties van anderen en kon me goed volgen: ik moest zo snel mogelijk uitvinden of de tumor goed- of kwaadaardig was, te behandelen of niet en wat dat zou inhouden.”
Ik bracht mijn managementteam al snel volledig op de hoogte
Groot was de opluchting dat de forse tumor weliswaar wel degelijk een kankergezwel was, maar dat hij niet uitgezaaid leek en goed te opereren viel. “Bij die operatie was geen grote haast, dus ik besloot hem te plannen na de zomervakantie. Vanaf dat moment heb ik mijn managementteam, medewerkers en aandeelhouders volledig op de hoogte gebracht. Dat ik eind augustus onder het mes zou gaan, twee weken aan mijn herstel zou werken en er daarna weer zou zijn.”
Als ondernemer met een hoog energieniveau maakte Van Tol een strakke planning. “Anders dan zovele anderen, had ik het geluk dat ik het zag aankomen: ik kon me voorbereiden.” Hij inventariseerde welke van zijn taken hij zou kunnen overdragen aan zijn managementteam tijdens zijn afwezigheid. Wat even kon of moest blijven liggen terwijl hij uit de running was.
“Ik ging na wat mijn rollen zijn binnen het bedrijf. Een: nadenken over de strategie – dat konden we wel parkeren. Twee: overnames? Er was een optie om er nog een te doen in de zomer van 2017, maar die lieten we ook even liggen. Drie: financiering? Hadden we net geregeld. En tot slot mijn taak om verder te bouwen aan het leadershipteam: ook dat kreeg even wat minder aandacht, so be it.”
Victor van Tol: “Pas een dag of wat voor de operatie zonk in wat er ging gebeuren. Er is natuurlijk een kans dat het misgaat.”
Operatie geslaagd
Vervolgens genoot de Snappcar-oprichter volop van de vakantie in Sri Lanka met zijn vrouw Yolanda en de kleintjes, een meisje van 3 en een jongen van 6. “De vooruitzichten waren goed. Pas een dag of wat voor de operatie zonk in wat er ging gebeuren. Er is natuurlijk een kans dat het misgaat. Maar het zag er goed uit, ik ben relatief jong en fit. Het was wel een flinke domper dat ze mijn ribbenkast moesten openzagen om er goed bij te kunnen. Daar staat een paar weken extra herstel voor. En ja, als je op je bed wordt weggereden en je kijkt je vrouw en kinderen in de ogen, heb je de gedachte: de kans is klein, maar dit zou weleens de laatste keer kunnen zijn.”
De operatie slaagde: de tumor die zijn rechterlong flink in de weg zat, kon goed worden weggesneden en de patiënt werd ‘schoon’ opgeleverd. Een week moest Van Tol in het ziekenhuis blijven, hij ging uit van een weekje thuis herstellen om daarna weer aan de slag te gaan. “Ik mocht zes weken niet vliegen, daar was ik al redelijk van over de zeik: ik moet vliegen, anders kan ik niet functioneren. Ik heb totaal onderschat wat een aanslag op je lichaam zo’n operatie is. Ik heb misschien niet willen horen wat de artsen hebben gezegd, was te optimistisch, maar er was geen spráke van weer aan de slag gaan.”
Survival mode
Zijn lichaam ging in survival mode, beschrijft Van Tol. Met alle systemen gericht op herstel, bleef er fysiek en mentaal geen ruimte over voor iets anders. Ook na de eerste week kon hij nog amper een wandelingetje opbrengen. Naar zijn bedrijf gaan? Geen sprake van. “Geen ruimte voor in mijn hoofd. Ik had niet eens de behoefte om even te checken hoe het draaide. Ik was een wrak van 80 jaar oud, ik had nog 10 procent van mijn spierkracht over in mijn bovenlijf; mijn energie was nul. Bovendien: ik kwam best happy het ziekenhuis uit, maar zat nog onder de morfine en slaappillen. Toen die waren uitgewerkt, baalde ik behoorlijk van mijn situatie.”
Ik heb alle seizoenen Breaking Bad voor de tweede keer gezien op Netflix
Zijn schema om zo snel mogelijk terug te komen, kon in de prullenbak. “Ik stortte me met alle discipline die ik in me heb op mijn herstel, en ik ben er bijna, maar moest accepteren dat ik bij nul moest beginnen. Rusten, niet te hard gaan, op de hometrainer zitten in plaats van hardlopen. Ontzettend lastig voor iemand die in elkaar zit zoals ik. Ik heb alle seizoenen Breaking Bad voor de tweede keer gezien op Netflix.”
Loslaten
Pas in oktober stapte Van Tol weer binnen bij Snappcar. De weken ervoor dronk hij steeds regelmatiger koffie met zijn team, hij mailde en skypete. “Maar ik kwam niet op de zaak. Zodra je daar je gezicht laat zien, komt iedereen meteen op je af met vragen en verzoeken. Ik ben wel van begin af aan transparant geweest over mijn situatie. Gaf regelmatig status updates aan alle mensen over hoe het ervoor stond.”
Wat heel waardevol was aan die gedwongen retraite, zegt hij: Van Tol moest zijn bedrijf loslaten. “En dat ging me een stuk makkelijker af dan ik vooraf had gedacht, doordat ik zo op mezelf was teruggeworpen. Het was goed om te zien: Pascal en ik zijn Snappcar met zijn tweeën begonnen, maar inmiddels staat er een managementteam met vier hele goede krachten die de boel vlekkeloos draaiend hebben gehouden. Ook mijn aandeelhouders stelden zich fantastisch op, ik voelde me op geen enkele manier onder druk gezet.”
Werken aan je bedrijf
Ik kon eindelijk áán mijn bedrijf werken in plaats van in mijn bedrijf
Die afstand gaf Van Tol de gelegenheid om zich te bezinnen op de strategie van Snappcar. “Ik kon, zoals dat cliché gaat, als ondernemer eindelijk eens áán mijn bedrijf werken in plaats van in mijn bedrijf. En ik nam een aantal voornemens die ik ook deelde met mijn vrouw, mijn team en andere collega’s.”
“Maar dat is ook meteen de valkuil: als je je weer goed voelt, val je terug in oude patronen en sluipt het er weer in. De waarde die ik toevoeg, zou op strategisch vlak moeten liggen, op het aanhaken van nieuwe partners en het sparren met mijn mensen. Idealiter ben ik daar 80 procent van mijn tijd mee bezig. En toch duik je dan weer in de operatie en bemoei je je met allerlei dingen waarmee je je niet zou moeten bemoeien.”
“Mensen vragen je natuurlijk ook voor van alles. Dat is leuk, en je bedrijf blijft natuurlijk je baby. Je zou degene moeten zijn die besluit of sleutelloze toegang tot onze auto’s ons een concurrentievoordeel geeft, niet degene die gaat nadenken welke functionaliteit in keyless pilot nummer 1 in Amsterdam moet komen en welke technologie we ervoor inzetten.”
Valkuil
Inmiddels is Van Tol 50 procent van zijn tijd operationeel bezig, schat hij. “En ik moet oppassen dat de verhouding niet omslaat richting 80/20. Gisteravond zat ik weer tot 12 uur te werken. Voor het eerst sinds lang, maar het was niet wat ik me had voorgenomen. En als ik dan terugkijk, stel ik vast dat ik de helft van de dingen niet zou moeten doen. Die zou ik moeten terugleggen in het bedrijf bij wie ze thuishoren.”
“Dan kan ik ofwel twee uur minder werken, of ontspannener nadenken over strategische zaken. Ik trap dus nog wel in die valkuil, maar ben me er veel bewuster van dan ooit tevoren. Ik ben ook expliciet geweest over hoe ik de dingen anders wilde gaan doen. Spreek mezelf erop aan. Kijk op mijn dagelijkse to-do-lijstje welke dingen ik kan vragen aan anderen om te doen.”
Blessing in disguise
De operatie heeft me op vrij hardhandige wijze tot een noodstop gebracht
“Ik had die operatie natuurlijk liever niet meegemaakt, maar tegelijkertijd is het een soort blessing in disguise. Het heeft me op vrij hardhandige wijze tot een noodstop gebracht, en dichter bij de emoties die ik heb rond mijn familie en mijn werk. Daar kan geen yoga retreat tegenop.”
“Ik maak nu betere keuzes, ben bewuster van welke dingen ik energie krijg, met welke dingen ik mensen echt kan helpen en dat is heel waardevol. Uiteindelijk word ik daar blijer van, mijn gezin vaart er wel bij en het is beter voor mijn bedrijf.”
Lees ook:
-
Zo vond Snappcar Europcar als investeerder
-
Dit leerde Snappcar van 5 jaar ondernemen
-
Waarom Pascal Ontijd vertrekt bij Snappcar
